Bu sayfada gördüğünüz listeler, internette bulacağınız diğer sitelerdekilerden biraz farklı. Senelerdir kulaktan dolma bilgilere göre yenilenen, sonra da birbirinden kopyala-yapıştır’la çoğaltılarak giden, yayıldıkça kendine göre gerçeklik kazanan çok şüpheli onlarca sitede Türkiye’nin en uzun ve en derin mağaralarının listeleri yayında. Bu listelere esas olan uzunluk / derinliklerin kimin ölçümlerinden kaynaklandığını, nerede ve ne zaman yayımlanarak resmiyet kazandığını araştırmaya giriştiğimizde birçok mağara için verilen uzunluk ve derinliklerin ‘söylence’ den öteye geçmediğini gördük.
Web sitemizde en uzun / en derin listesi yayımlamayı arzu ettiğimizde kulaktan dolma bilgileri kullanmaya, ya da bir başkasının sitesinde hangi kaynaklara dayandığı belli olmayan (muhtemelen o da başka bir siteden kopya olan) herhangi bir listeyi kaynak olarak kabul etmeye gönlümüz el vermedi. Olası tüm kaynaklara ulaşmaya çalıştık ve listemizi yalnızca resmi olarak yayımlanmış, haritası olan mağaraları esas alarak hazırladık.
Yayın tarihi itibariyle diğer tüm kaynaklarda bulacağınızdan farklı olmasının nedeni budur. Bu yaklaşım ister istemez, gerçekten sıralamadaki yerini bildiğimiz bazı mağaraların hakkını vermiyor, hatta bazılarını sıralama dışında bırakıyor. Böylesi bir listenin, en başta mağaracıyız diyen bizlerin ayıbı olduğunu düşündüğümüz için önce Claude Chabert tarafından hazırlanan ve yarım kalan Ayvaini Haritası’nı bulup yayınladık ve bu mağaranın 4.866 m olduğunu belgeledik. Ardından, Altınbeşik Mağarası’nın 5.119 m’lik son haritasına ulaştık. Maraspoli’nin tartışmalı uzunluğunu yerinde tespit ettik ve bu mağara -şimdilik kaydıyla- listeden çıkartıldı.
Kaynak belirten ilk liste olarak bunun bir başlangıç olması ve zaman içinde eksiklerinin giderilmesi dileğimiz. Gözümüzden kaçan kaynaklar olduysa özür diler, bunları bildirmeniz durumda çok müteşekkir kalarak derhal gerekli düzeltmeleri yapacağımızı belirtmek isteriz.
EN UZUNLAR
| SIRA | MAĞARA | YERİ | SÖYLEMDE | KAYNAKTA | KAYNAK | NOTLAR |
| 1 | İnsuyu | Burdur | 10,500m. | 8,350m. | OBRUK 7 | |
| 2 | Tilkiler Düdeni |
Manavgat Antalya |
– | 6,818m. | Grottes et Gouffres 75, 1980 + DELTA 8,(+218m) | |
| 3 | Kızılelma | Ayiçi Zonguldak |
– | 6,630m. | MTA Zonguldak 1995 | |
| 4 | Yaylacık Düdeni / İniltipazarı | Geyikdağı, Adana | – | 5,920m | MAD 16 | |
| 5 | Pınargözü Mağarası |
Yenisarbademli Isparta |
12,000m. | 5,275m. | Grottes et Gouffres no 48, 1972 | |
| 6 | Mencilis Magarasi |
Bulak, Safranbolu Karabük |
– | 5,250m. | D. Wolozan, ADEKS, 1992 | |
| 7 | Düdensuyu (Altınbeşik) | Akseki, Ürünlü, Antalya | – | 5,119m | OBRUK 7 | |
| 8 | Ayvaini | Ayvaköy, Bursa | – | 4,866m. | C. Chabert atlas harita | |
| 9 | Ikigöz Magarasi |
Çatalca, Istanbul | – | 4,816m | D. Wolozan, ADEKS, 1992 | |
| 10 | Yazören Magarasi |
Savastepe, Yazören Balikesir |
– | 3,554m. | OBRUK 1, 2009 | |
| 11 | Çukurpınar Düdeni |
Anamur, İçel |
– | 3,350m. | DELTA 7, 2006 | |
| 12 | Gökgöl Magarasi |
Merkez, Erçek Zonguldak |
– | 3,350m. | MTA Zonguldak 1995 | |
| 13 | Kuzgun Düdeni |
Nigde | – | 3,187m. | Acta Carsologica, 2006, 35 (2) | >> |
| 14 | Dupnisa Magarasi |
Demirkök, Sarpdere Kirklareli |
– | 3,150m. | BÜMAK Dupnisa Raporu 1980 | |
| 15 | Peynirlikönü EGMA Düdeni |
Anamur Içel |
– | 3,118m. | National Geographic TR 10- 2004 | |
| 16 | Morca Düdeni | Anamur Içel |
– | 2,541m | Faaliyet Raporu 2018 | |
| 17 | Kızılin | Çayağıl Köyü, Burdur |
– | 2,530m. | DELTA 8, 2013 | |
| 18 | Düdenağzı Mağarası | Başyayla, Karaman | – | 2,528m. | MAD Bülten 15, 2010 | |
| 19 | Susuz Güvercinlik |
Seydisehir, Sugla Konya |
– | 2,303m. | MTA Tinaztepe 1982 | |
| 20 | Tınaztepe Mağaraları | Seydisehir, Konya |
– | 2,195m | 1977 UBSS çalışması | |
| 21 | Sacayağı Düdeni |
Gazipasa, Sugözü Antalya |
– | 2,125m. | DELTA 8, 2013 | |
| 22 | Balatini Magarasi |
Beysehir, Çamlik Konya |
– | 2,030m. | Swindon Speleological Society,1992 | |
| 23 | Körükini Suluin |
Beysehir, Çamlik Konya |
– | 1,936m. | MTA Beysehir 1993 | |
| 24 | Ayvacik Subatani |
Salihli Izmir |
– | 1,822m. | DELTA 5, D. Wolozan, ADEKS,1992 |
|
| 25 | Keş Dağı Düdeni | Yeşilgöz, Tekir, Kahramanmaraş | – | 1,801m. | OBRUK 6, 2013 | |
| 26 | Felengi Magarasi |
Altinekin, Koças Konya |
– | 1,735m. | Regards 44, 2002 | |
| 27 | Düdenalanı Mağarası | Dedegöl | 3,550 m. | – | – | MAD 2013 çalışması, yayımlanmadı |
| 28 | Gürlevik Magarasi |
Taskale Karaman |
2,500m. | – | – | Kaynak yok |
EN DERİNLER
| SIRA | MAĞARA | YERİ | SÖYLEMDE | KAYNAKTA | KAYNAK | NOTLAR |
| 1 | Peynirlikönü EGMA Düdeni |
Anamur Içel |
– | 1,429m. | National Geographic TR, 10-2004 | |
| 2 | Kuzgun Düdeni |
Nigde | – | 1,400m. | Acta Carsologica, 2006, 35 (2) | >> |
| 3 | Çukurpınar Düdeni |
Anamur Içel |
– | 1,196m. | DELTA 7, 2006 | |
| 4 | Morca Düdeni | Anamur Içel |
– | 919m. | Faaliyet Raporu 2018 | |
| 5 | Kuyukule | Dedegöl Isparta |
– | 832m. | MAGARA 93-94-95, Spelunca 63 | |
| 6 | Keş Dağı Düdeni | Kahramanmaraş | – | 728m. | OBRUK 6, 2013 | |
| 7 | Subatağı Düdeni |
Yahyalı, Farasa Kayseri |
– | 643m. | MAD 11, 1995 | |
| 8 | Sütlük Düdeni |
Pozantı, Dağdibi Adana |
– | 640m. | MAD 12, 1999 | |
| 9 | Düdenağzı Magarasi |
Başyayla Karaman |
– | 612m. | MAD 15, 2010 | |
| 10 | Çem Düdeni | Tomarza, Kayseri | – | 605m. | Delta 8, 2013 | |
| 11 | Yılanlıyurt Mğ. | Aladağlar | 603m. | Harita | ||
| 12 | Yaylacık Düdeni / İnilti Pazarı | Geyik Dağı Adana | – | 590m. | MAD 16 | |
| 13 | Yarık Düdeni | Gazipaşa Sivastı | – | 553m | Yarık Düdeni Toplu Rapor 2011-2016 | |
| 14 | Kocadağ İni (Anasultan Mağarası) |
Anasultan Köyü Kocadağ,Kütahya | – | 458m. | MAD 2012 araştırması, Facebook | |
| 15 | Düdenyayla Düdeni |
Beyşehir, Dumanlı, Konya | – | 416m. | DELTA 6, 1993 | |
| 16 | Atlılar Düdeni |
Gözne, Atlılar Içel |
– | 410m. | MAD 12, 1999 | |
| 17 | Camlıköy Subatani |
Pozantı, Daglı Adana |
– | 379m. | MAD 8, 1991 | |
| 18 | Manastır Düdeni | Düden Tepe, Mihalıççık, Eskişehir | – | 368m. | MAD 13 | |
| 19 | Macar Düdeni | Gazipasa, Antalya | – | 356m. | DELTA 8, 2013 | |
| 20 | Dombra Mğ. | Gündoğmuş, Antalya | – | 348m. | 6. Ulusal Mağarabilim Sempozyumu | IZMAD-DEUMAK |
| 21 | Bucakalan Magarasi |
Akseki, Bucakalan Antalya |
– | 345m. | SCSP, Manavgat 1992 | |
| 22 | Ölü Köpek Mağarası | Gümüşdamla, Cevizli, Antalya | – | 340 m | G. Schmitt, “Unterwelt” | |
| 23 | Düdencik | Akseki, Cevizli Antalya |
– | 330m. | Grottes et Gouffres no. 40, 1967 | |
| 24 | Karlık Kuylucu | Ovacuma, Karabük | – | 326 m | DİP 2012 | |
| 25 | Derme Düdeni |
Beskonak, Burmahan Antalya |
– | 311m. | DELTA 7, 2006; DELTA 8, 2013 | |
| 26 | Sakal Tutan Düdeni |
Akseki Degirmenlik Antalya |
– | 303m. | Grottes et Gouffres no. 75, 1980 | |
| 27 | Sakal Tutan Deliği |
Akseki, Degirmenlik Antalya |
– | 302m. | Grottes et Gouffres no. 75, 1980 | |
| 28 | Dağlı Kuylucu |
Cide, Dagli Kastamonu |
– | 279m. | DELTA 7, 2006 | |
| 29 | Zilliler Düdeni | Boztepe Yaylası, Gündoğmuş Antalya | – | 268m. | DELTA 8, 2013 | |
| 30 | Kalp Kapo Obrugu |
Gündogmus, Alibeyler Antalya |
– | 261m. | SCSP Manavgat 92 | |
| 31 | Ilgarini | Pınarbaşı, Sümenler Kastamonu |
– | 250m. | DELTA 1, 1983 | 1990 LUSS haritası -240m |
| 32 | Pınargözü Magarasi |
Yenişarbademli Isparta |
900m. | 248m. | Grottes et Gouffres no. 48, 1972 | |
| 33 | Felengi Magarasi |
Altınekin, Koças Konya |
– | 245m. | Regards 44, 2002 | |
| 34 | Gölcük Düdeni |
Seydisehir Konya |
– | 245m. | Transactions BCRA 1977 | |
| 35 | Ürküten Obrugu 1 |
Çimiyayla, Akseki, Antalya |
– | 243m. | BÜMAK Çimiyayla Raporu 1980 | |
| 36 | Gurbettepe Kuylucu |
Pınarbaşı, Dizdarli Kastamonu |
– | 243m. | DELTA 4, 1989 |